Over plasbuiskanker

Onderzoek en diagnose

Bij één van de symptomen van plasbuiskanker onderzoekt de huisarts meestal eerst je urine. Een ontsteking van je blaas kan ook de oorzaak zijn van je symptomen. Maar als niet duidelijk is waar je symptomen vandaan komen, kan de huisarts onderzoek aanvragen in het ziekenhuis. Je wordt dan doorverwezen naar een uroloog. Een uroloog is een arts die gespecialiseerd is in de blaas, nieren en urinewegen.

Onderzoeken bij plasbuiskanker

De symptomen bij plasbuiskanker zijn vergelijkbaar met die bij blaaskanker. Daarom zijn de eerste urologische onderzoeken gelijk. Dit kan gedaan worden met de volgende onderzoeken:

Urineonderzoek

Vaak krijg je als eerste een onderzoek van je urine. Hiervoor moet je vaak een potje met urine inleveren. Met urineonderzoek kan een arts zien of er andere oorzaak is voor je klachten. Een arts kan je urine ook onder de microscoop bekijken. Als er bloed in de urine zit, dan kunnen de kankercellen van het bloed soms in de urine te zien zijn.

Cystoscopie (kijkonderzoek)

Vaak is meer onderzoek nodig om de diagnose te kunnen stellen. Meestal wordt dan een cystoscopie gedaan. Bij dit kijkonderzoek wordt een camera (cystoscoop) via de plasbuis ingebracht en onderzoekt de uroloog de binnenkant van de blaas en de plasbuis. Dit onderzoek is niet prettig, maar de meeste mensen vinden het geen pijn doen.

CT-scan en MRI-scan

Om te zien of er een gezwel in organen of weefsel zit, wordt een CT- of MRI-scan gemaakt. Een CT-scan maakt röntgenopnamen van het lichaam. Een MRI-scan maakt beelden met behulp van een magnetisch veld.

Weefselonderzoek

Als de uroloog denkt dat er een tumor aanwezig is, dan wordt een ureterorenoscopie gedaan. Bij dit kijkonderzoek neemt de uroloog een stukje weefsel van de plasbuis en de blaas. Bij mannen wordt soms ook een stukje weefsel uit de prostaatklier genomen.

Diagnose

Als uit de onderzoeken blijkt dat je plasbuiskanker hebt, dan is dat heel heftig. Het kan zijn dat je bij het gesprek met de arts al direct hoort welke vorm van plasbuiskanker je hebt. Of de arts kan zeggen dat er nog meer onderzoek nodig is om uit te zoeken welke vorm en welk stadium van plasbuiskanker je precies hebt en of er uitzaaiingen zijn. Het kan dus zo zijn, dat nog niet meteen duidelijk is hoe het zit.

Het stadium van plasbuiskanker

Om plasbuiskanker te behandelen, moet ook duidelijk worden welk stadium van plasbuiskanker je hebt. Daarom geven artsen een stadium aan. Dit doet een arts via de TNM-stagering. De TNM-stagering verschilt per orgaan en soms per kankersoort.

• T van tumor: de grootte van de tumor en/of hoever de tumor is doorgegroeid in het weefsel eromheen.
• N van node (lymfeklier): of er uitzaaiingen zijn in de lymfeklieren en in hoeveel.
• M van metastase (uitzaaiing): of er uitzaaiingen zijn in andere organen.

TNM-indeling van plasbuiskanker:

• Stadium Ta: De tumor is oppervlakkig en groeit alleen in het slijmvlies (urotheel).
• Stadium Tis: Er zitten cellen in de slijmvlieslaag van de plasbuis die afwijkend zijn, maar het zijn nog geen kankercellen. Dit noem je het voorstadium.
• Stadium T1: De tumor is nog oppervlakkig en groeit dus niet in de spierlaag, maar al wel in de bindweefsellaag onder het slijmvlies.
• Stadium T2: De tumor is ingegroeid in de spier.
• Stadium T3: De tumor is door de spierlaag gegroeid en ook doorgegroeid in het weefsel rondom: het zwellichaam van de penis, het kapsel van de prostaat of de buitenkant van de vaginawand, de blaashals.
• Stadium T4: De tumor is door de spierlaag en het vetweefsel gegroeid. Ook is de tumor doorgegroeid naar organen die rondom de plasbuis, zoals de blaas en de endeldarm.
• Stadium N+ of M+: De tumor heeft zich uitgebreid naar de lymfeklieren (N+) of naar andere organen of botten (M+).

Differentiatiegraad

De differentiatiegraad van een tumor geeft aan hoe afwijkend de kankercellen van zijn van gezonde cellen. Ook geeft de graad aan hoe agressief de kankercellen zijn en hoe snel ze zich delen. Een ander woord voor differentiatiegraad is tumorgradering.

Graad 1: De kankercellen lijken op gezonde cellen. De kankercellen groeien meestal langzaam. Een tumor met graad 1 noem je laaggradig of laag-risico.

Graad 2: De kankercellen lijken steeds minder op de gezonde cellen. De kankercellen plakken snel aan elkaar en groeien meestal sneller dan gezonde cellen. Een tumor graad 2 noem je intermediair.

Graad 3: De kankercellen lijken bijna niet meer op gezonde cellen. Deze kankercellen groeien bijna altijd veel sneller dan gezonde cellen van de blaas en zaaien sneller uit naar andere organen, botten of weefsel. Een tumor met graad 3 noem je hooggradig of hoog-risico.